Als je als dierentuindierenarts ruim 25 jaar in het vak zit, is naast het behandelen van exoten de overdracht van kennis naar jongere collega’s en studenten erg belangrijk. Deze week geef ik de jaarlijkse cursus ‘verdovingspijltjes schieten’ op de Uithof, georganiseerd door de studentenvereniging Archeopteryx van de Faculteit Diergeneeskunde in Utrecht.

Deze ochtend geef ik eerst onderwijs in Breda, op de HBO-opleiding de Silverlinde. Dit is mijn laatste les aan deze  studenten in hun vierde studiejaar, waarna ze afzwaaien. Ze krijgen nog wel een tentamen van mij, wat ik ook nakijk, maar ik ben er zelf niet bij als ze het maken. Ik verstuur de uitslagen per email en dan is mijn bemoeienis  over, beetje onwerkelijk afscheid. Ik zie ze misschien nog nog bij hun diploma-uitreiking. Of nog een keer op een nascholing of beurs voor veterinaire natuurgeneeskunde. In deze laatste les spreek ik de examenstof door, we krijgen ook dit jaar weer niet alles af. Maar dat is soms zo, ik maak het graag spannend en beeldend en dat kost tijd! Ik sluit de lessenreeks af met het pijltjes blazen op het dartbord en laat zien hoe de ‘vliegende verdovingspijlen’ werken.

Dan snel een kopje koffie in de middagpauze, alle spullen weer in de auto, op naar Rotterdam om een hobbyvarken met te lange sloffen te behandelen, die op mij wacht. De eigenaresse is wat gespannen, omdat eerdere klauwbehandelingen door andere dierenartsen helemaal niet goed verlopen waren… Varken in paniek, eigenaar nog meer en na een gevecht van meer dan een uur was er nog maar weinig aan de hoefjes gedaan…

Het varken van rond de 80 kilo lag heerlijk te slapen op een soort dijkje tussen het huis en de ringvaart, niet echt ideaal voor een narcose. Mijn verzoek om het varken voor mijn komst naar binnen in de stal te doen was niet helemaal doorgedrongen. Een half verdoofd varken dat in het water valt met een blubberbodem is een verloren zaak, maar de eigenaar weet zeker dat het varken niet in het water zal vallen. Ik besluit na herhaald waarschuwen het risico toch maar te nemen. Mijn verdovingspijltje vul ik met een mengsel van vier narcosemiddelen en zonder dat het dier iets echt merkt, zit het pijltje er in en loopt keurig leeg.

Na 10 minuten is het varken in zeer diepe rust, met een snoeischaar werk ik even de punten van de klauwen bij. De hoektanden zijn ook te lang voor een oma, waar de kleinkinderen bij het varken in de weide mogen komen. Met de draadzaag haal ik de vier punten eraf, dat geeft een beetje ‘rook’ door de warmte, maar het varken merkt er helemaal niets van. Hij slaapt erg diep en blijft daarna nog uren snurken als een varken ondanks het tegenmiddel dat ik hem geef. Na de schurft- en wormenprik laat ik het varken achter, nog niet geheel wakker en haast mij naar Universiteit in Utrecht.

De schietbaan bouw ik samen met de studenten op in de varkensstal van de proefboerderij met mijn meegebrachte dartbords en diverse blaaspijpen. Maar eerst doen we om vijf uur een uurtje  theorie voor  de studenten in een klein collegezaaltje na hun middagprogramma. Ik ben niet de enige die toe is aan een sterke bak koffie en die is er gelukkig ook. Ik geef een korte stoomcursus farmacologie en waar je op moet letten met pijltjes blazen of met geweer schieten op herten, koeien en wilde dieren.

Dan een lekkere kop soep met een eenvoudige broodmaaltijd. Nu volgt het echte werk, het vullen van de verdovingspijltjes , op spanning brengen met luchtdruk zodat ze klaar zijn voor gebruik. Maar zelf op het dartbord blazen met de darts is voor de studenten het hoogtepunt van de avond. Na een paar keer oefenen, krijgen met name de enkele jongens van de groep de smaak te pakken en wordt er al snel competitief ‘geschoten’ op de roos van een meter of 8 afstand. De overgrote meerderheid van de studenten diergeneeskunde is vouw en die zien dit mannengevecht graag aan…

Tegen negen uur ‘s avond vinden we het wel welletjes en iedereen is moe maar voldaan…

Ik heb wel de indruk dat er weer een aantal studenten dierenarts voor exoten willen worden en gewapend met de blaaspijp hun vak willen uitoefenen.